بهارقاصد مهربانی است و پیام آور دویدن خونِ زندگی در رگ های آزادی و آزادگی .

 دلتان چنان بهار در اندیشه ی رُستن باد .

”  محسن زاده “

نصرت رحمانی را « نقّاش پلشتی ­های جامعه» ،^۱ «شاعر شعرهای سیاه»،^۲ «شاعر شعرهای کوچه ­ای و مردمی»^۳… نامیده ­اند . این نام ­گذاری ­ها ، هر چند گوشه چشمی به واقعیت دارد ، بیشتر از آن که به شناخت کار خلاّقه­ ی هنرمند یاری رساند ، تقلیل دهنده و حتّی پوشاننده است . چیزی که به واقع در مورد هر نوع سیماچه (ماسک) به چشم می­ خورد ، برجسته ­سازی و بزرگ ­نماییِ غلوآمیزی است که به بهای نادیده انگاشتن یا فرو کاستن اجزای زنده و مهم دیگر به دست می­ آید . هم­چنین ، این نام­­ گذاری­ ها ، گاه بهانه­ ی خوبی به دست­مان می ­دهد تا از بررسی دقیق و با حوصله­ ی کار هنرمند ، شانه خالی کنیم ؛ هم­­چنان که در مورد نصرت رحمانی ، چنین کرده ­ایم .

انگار زنی خیابانی باشد

باید با بوق زدن های ممتد

در چارراه ها و خیابان های گرسنه به دنبالش بگردیم

لا به لای سلاّخان

در همین خیابان ها دست به دست می شود

رفتی و رفتن تـــو آتش نهـاد بــــر دل         از کاروان چه ماند جز آتشی به منزل

۱۶ مهرماه ۱۳۰۴ آمد   و    ۱۸ اسفند ۱۳۸۹ رفت

 ______________________________________________________________

از آن شب ده سالی می گذرد؛ شاید هم بیشتر! خسته و کوفته، در گوشه ای از کویر، در شهری به نام ” مروست “، به مسافرخانه ی سوت و کوری رفته بودم تا بیاسایم؛ تنها مسافرخانه ی آن شهر که بی رونقی، عاقبت کارش را به تعطیلی کشاند. آن شب، امّا در یکی دیگر از اتاق های آنجا مسافران دیگری هم بودند که خوابشان نمی ربود و تا صبح می گفتند و می شنیدند؛گویی به گوشه ی دنجی در کویر پناه آورده بودند تا فارغ از گوش ها و چشم های نامحرم، هر چه می خواهد دل تنگشان با هم بگویند!

تو بخواهی

کلمات ام را می­ فرستم برایت

صف شیر

صف سهام عدالت

می­ فرستم تا بچّه ­هایت را سرگرم کنند

وقتی داری

راز خیس عشق را به شوهرت می ­گویی

پرسش نیچه از حقیقت در واقع پیوند تنگاتنگی با مفهوم زیباشناسی دارد؛ هنگامی که وی می گوید: آنکه دروغ نمی توان گفت از حقیقت بی خبر است، جایگاه هنر را به عنوان یک مسند استعلایی به زیر سؤال برده است، البتّه نیچه نظراتی در رابطه با زیباشناسی دارد که نسبت به کل و مفهوم فلسفه ی آن زیاد قابل اعتنا نمی نماید: مانند این که زیبا آن است که بی درنگ و بی تأمّل زیبا بنماید، امّا با تفرّد حقیقت و با توجّه به آنچه نیچه از آن به عنوان” تجربه ی زیسته ” نام می برد،

حال بی حوصله ی من به جهنّم برفی ست

حرف ناگفته ی این شاعر مبهم برفی ست

همه گفتند که اسم همه آدم برفی ست

یک نفر گفت: چه خوب است هوا هم برفی ست!

یادم افتاد به آغوش تو و یخ کردم

با لبم سوزن لبهای تو را نخ کردم

اگر بگویم عاشقم دروغ گفته‌ام

حمیدرضا اکبری( شروه)

چاپ نخست: ۱۳۸۹ش

______________________________

“اینطور که می چرخد زبانم/ باید گر گرفته باشد یالهای این اسب/ تا به خیالم تو را/ در ایوان این خانه میهمان کنم ” ص ۹

صداقت کلمات و واژه ها اولین ویژگی شعرهای این مجموعه است. کلمات و واژه هایی که با نگاهی جدید به مفهوم جنگ کتاب را شروع می کنند. شاعر خودش سال ها درگیر جنگ بوده و توپ و تانک و … را به خوبی حس کرده است. روایی بودن شگردی است که شاعر از آن برای مفهوم سازی بهره می گیرد. حمیدرضااکبری در روایت ها تلاش می کند تعریف تازه ای از اتّفاقات حاضر ارائه دهد که این تلاش ها به نتیجه هم رسیده است.

عنوان مقاله : منازعه میان عقل و جنون در داستان «رهنمودهایی برای نزول در دوزخ»

___________________________________

دوریس لسینگ (برنده ی جایزه نوبل ادبیات ۲۰۰۷) سهم بزرگی در تغییر بینش ما نسبت به جهان داشته است. او غالبا اولین کسی بوده که در داستان هایش درباره ی موضوعاتی صحبت کرده که دیگران هنوز به آن توجّهی نداشته اند. برای او هیچ چیز بی معنا نیست، چون هیچ گاه این اندیشه را نپذیرفته که جهان بیش از آن پیچیده است که به بیان در آید. او آزادانه به درون و بیرون خود سفر می کند و نامرئی به هرجا وارد می شود. معمولا ابتدا به شخصیّت های داستان هایش از بیرون می نگرد و سپس به درون آنها راه می یابد تا تخیّلات آنها را نشان دهد و توهّم آنها را به تدریج از میان ببرد. عرصه ی کار لسینگ از واقعیّت به افسانه، از بررسی های روانشناختی به خودشناسی و از عقل و منطق به تخیّل جا به جا می شود.

عنوان مقاله : نقدی و گذری بر موسیقی  و پیشینه ی آن با بررسی و آسیب شناسی (pathology) موسیقی امروز

(( آشفته خوانی های موسیقی امروز ))

___________________________

به صدق کوش که خورشید زاید از نفست

که از دروغ سیه روی گشت صبح نخست

((حافظ))

   اصولا آن چه مرا به نوشتن وا می دارد ـ چه در حوزۀ ادبیات ، چه موسیقی و چه هر موضوع مرتبط یا غیرمرتبط ـ ، درد و دغدغه ای ست که از سینه ام به  انگشتان دستم غلیان می کند و نویسایش می نماید.

       مبحث موسیقی و حواشی آن، خاصّه در امروزی که به سر می بریم، مبحثی است پردامنه و وسعت دار که نمی توان در یک یا چند مقالۀ چندین صفحه ای جمع و جورش نمود، امّا آن چه در پی می آید  ، خلاصه و تقطیعی است از کتابی در دست چاپ از حقیر با همین عنوان و موضوع که در آیتم های مختلفی طبقه بندی شده ، از نگره های مختلف این موضوع  ـ  موسیقی ـ  ، را به چالش کشیده و بر می رسد.

     در این کتاب ، از اتنوموزیکولوژی( روش و زمینۀ شناخت موسیقی اقوام و ملل) ، بحث آغاز شده است و پس از بررسی اجمالی  پیشینۀ موسیقی ایران و جهان قدیم ، به موسیقی امروز می رسد و بحث اصلی خود را می گسترد و در آن سعی شده است با آسیب شناسی موسیقی معاصر ، در حوزه ها و سبک های مختلف ، مباحث ، با دیدی موشکافانه  تحلیل گردد.

کورش زرفتن 

تولّد : ۱۳۵۲ش .

شعر زیر از کتاب ” آوای حفره های سرد ”  اوست که چاپ نخست آن در ۱۳۸۹ ش ، از سوی انتشارات قداست ( اردکان ) ، در ۱۲۰۰ نسخه منتشر شده است .

___________________________________

امشب

بر فراز رود

بر بلندای روحانی همه ی امواج

صلیب می کوبم

وتو

با اندام برهنه ی لاغرت

عنوان مقاله : میانجی های تفکّر ( آگامبن در نقش میانجی )  ـ بخش نخست  

 ________________________________

قبل ازهرچیزاین توضیح لازم است که دراین نوشتار ها ـ که بناست در چند شماره پیاپی ادامه پیدا کند ـ موضوع اصلی ، تفکّراست ؛آن هم در زمانه ای که تفکّر به ندرت شکل واقعی خودراداردیابهتراست گفته شودتفکّر،واقعا موجود نیست!البتّه نه تفکّر به معنای فروافتادن در ورطه ی انتزاع ووضعیّت متافیزیکال ـ هر چند خود نوعی تفکّر فلسفی است ـ بلکه تفکّر انضمامی و معطوف به وضعیّت های موجود برای یافتن رهیافت امتداد تفکّرکه بی شک خود،واجد حدی از بالقوّگی است؛تفکّری که در زمانی ترجیح می دهدبه عمل نیانجامدودرزماندیگر به طرزی تمام و کمال معطوف به نتیجه ی عملی است؛آن هم در شرایطی که زندگی بر خلاف تفکّر (که بدون فکر کردن به خود و میانجی هایش نمی تواند زنده باقی بماند )با کمترین حدّ خودآگاهی می تواند،تقریبا، در هر شرایطی باقی بماند و حتّی افزایش یابد و این خود تا حدود زیادی نافی تفکّر و زیستن در پناه فکر کردن است . 

فکر کردن در مقام امر منفی ـ به تعبیر هگل ـ که اساسش نفی کردن است یا به تعبیر گوته در مقام آن روحی که همه چیز را نفی می کند؛ فقط می تواند به آنچه هست درآویزد ، آن را بفهمد و به چنگ آورد،امّا زندگی روشی دیگر دارد .

این شعر دارد با خودش افسانه ای را دور می ریزد

دلشوره ی آتش میان لانه ی زنبور می ریزد

در هاله های نور و معنا طرح دستی می کِشد، امّا

از لابلای پنجه هایش وحشت کافور می ریزد

این شعر حتما پابه ماه لحظه های تلخ پاییز است

می خشکد و می افتد و می سوزد و در گور می ریزد

شهرام راستگو ، متولّد ۲۸ اسفند ۱۳۵۲ش .

وی از کلاس های استاد نوربخش ( یکی از پنج شاگردی که نزد استاد شجریان دوره ی عالی آواز را به پایان رسانده است ) بهره برد.

از فعّالیّت های اوست : تحقیق گسترده در آثار بزرگان ادبیّات کلاسیک و معاصر ، عضویّـت در شورای تصویب شعر واحد موسیقی صدا و سیما ، اجرای ترانه ای از سلمان هراتی در قالب مجموعه ای مستند به نام ” دری به خانه خورشید ” پخش شده از شبکه ی چهار سیما ، همکاری در آلبوم ” ناتموم ” به آهنگسازی امیر شهبازیان و داریوش تقی پور و صدای شهرام صابر که اخیرا از سوی مؤسّسه ی نوای نی لبک شرقی به بازار آمده است .( ترانه های: ناتموم ، به نام پدر ، فواره کن و حلالم کن ) .

جمانه حداد ، شاعر و روزنامه نگار لبنانی ( ۱۹۷۰ بیروت) ،رییس تحریریه ی مجلّه ی”جسد” است. او چندی پیش جایزه ی “ردودلفو جنتیلیِ”  ایتالیایی را از آن خود کرد . جایزه ی رودولفو جنتیلی را خود وی که نقّاش است، تأسیس کرده و هر سال به بهترین شاعر زن جهان که از حقوق زنان دفاع می‌کند، اهدا می‌شود. 
جمانه حداد پیش از این جایزه ی مطبوعات عرب در دبی در سال ۲۰۰۶، جایزه ی ” شمال جنوب برای شعر” از ایتالیا و جایزه ی ” بلو متروپلیس برای ادبیّات عربی” در سال ۲۰۱۰ از کانادا را برده بود. وی همچنین به عنوان یکی از ۳۹ شاعر و نویسنده ی زیر ۳۹ سال جهان عرب از سوی مرکز فرهنگی بیروت انتخاب شده است. از اثار شعری او می توان: وقتی برای خواب ، دعوت به شام پنهانی ، و عادت های بد را نام برد.

مجموعه مستند«خوان نوروزی» به کارگردانی سیزده مستندساز از برنامه های نوروزی شبکه دو سیماست که در گروه مستند این شبکه به تهیّه کنندگی مرتضی ندایی ساخته شده است و در نوروز ۱۳۹۰ هر روز ساعت ۳۰ : ۸ صبح از شبکه دو سیما پخش خواهد شد .

در آیین های باستانی ایران برای هر جشن “خوانی” گسترده می شد که دارای انواع خوراکی ها بود. خوان نوروزی “هفت سین” نام داشت و می بایست از بقیّه خوان ها رنگین تر باشد . هر یک از اجزای آن نیز به نیّت خاصی بر سفره نوروزی جای می گیرند و در این رخداد ملّی، کثرت ملّتی به وحدتی زیبا برای نو زایی طبیعت می رسد.

محمود یارمحمّدلو در سنندج ، تبریز و سمنان مستند “سمنو “را کارگردانی کرده است ، هادی آفریده در سمنان و تهران مستند “سنجد  ، درخت فراموش شده”، کامران حیدری در شیراز و در بین قشقایی ها مستند” سبزه “، محمّدرضا فرزاد در رشت و انزلی مستند “مرغانه” ، محمّدعلی هاشم زهی در چابهار مستند “بهارگاه” ، حسن نقّاشی در یزد  مستند ” شیرین روز”،

گاهشماری

۱۸۹۲
در مسکو به دنیا آمد. پدرش استاد تاریخ هنر در دانشگاه مسکو بود. مادرش کُنیتی آلمانی-لهستانی داشت و پیانو را نیز با چیره‌دستی می‌نواخت.

۵-۱۹۰۳
تحصیل در مدارس شبانه‌روزی سوئیس و آلمان، جایی که مادرش از بابت بیماریهای ریوی خود تحت درمان بود، و سرانجام در ۱۹۰۶ سبب مرگ وی شد.

۱۹۰۹
به پاریس می‌رود و در کلاسهای سوربن آزادانه حاضر می‌شود.

۱۹۱۰
نخستین کتابش آلبوم شبانه را بیرون داد، کاری شخصی با لحنی غنایی که ویژگی بیشتر کارهایش بود، و نیز دارای نظمی هجایی و ابتکار در قافیه‌پردازی و ساختار بندبند.
۱۹۱۱
دیدار با سرگئی افرون.

۱ـ آیه آیه والتّینم

از نگاه خاموشت یک ترانه می چینم

خنده تو می ریزد روی بغض غمگینم

در جنون بی باکت چهره که می بینی؟

من درون هر قابی حیرت تو می بینم!

نورسیدگان یکسر از تو قصه می گویند

در من اشک می ریزد خاطرات دیرینم

از لب تو می نوشد طبع شعر طغیانم

ای طراوت دینم  آرزوی آیینم!

اگردستت را به من بدهی، تورا به مهمانی شهر ستاره ها خواهم برد؛ به آن کرانه های دور که در افق های میشی چشمان کبوتران چاهی می درخشد.آهسته بیا! اینجا قلب تف داده ی مادرم ایران است. اینجا کویر است! چشم هایت را ببند و دلت را به رقص شفّاف باد بسپار تا آواز تکبیره الا حرام تاق را در گوشت زمزمه کند. باد در قلب گرم کویر می دود تا سایه ی مرطوب دعا را در برکه ی ماه بریزد و من درآغوش گرم کویر  می دوم تا خود را پیدا کنم. آواز طلایی شن های کویر را برایت به ارمغان آورده ام تا خالی شوی از اسارت و فارغ شوی از تعلّق که کویر گرم سرزمین من، وابستگی را برنمی تابد. قدم هایت را آرام بر شن هایش بگذار و برو. قرار نیست بی قراری شن هایش تو را اسیر کند که اینجا سرزمین بی تعلّقی هااست.

آدریان استوکس : شاعر معاصر انگلستان

تولّد  :  ۱۹۰۲

درگذشت :  ۱۹۷۲

بهترین آثارش :  قرن پانزدهم ، هنر و علم ،  نقّاشی و دنیای درون ،  تفکّر در خصوص برهنگان ونیز گزیده ای از نوشته های او که با عنوان ” تصوّرات شکل یافته ”  به فارسی منتشر شده است . 

___________________________

خانه

دنیا پر از خانه است

چهره ای خشمگین کنار من در مترو

خانه ای ست و نیز

بوی گند عفونت

بازویی عاشق

آخرین پیمانه

احمد مسعودیان

ناشر: نسل نو اندیش

۱۳۸۹ش

_____________________

۱ ـ یادداشتی از نرگس داوودی

رمان  ” آخرین پیمانه ”  روایت زندگی جوانی به نام شهاب است که در خانواده ای متوسّط بزرگ شده و پدرش با باغبانی و کارگری روزگار می گذرانده است. با اینکه آنها از نظر مالی مشکل چندانی نداشتند؛ شهاب بسیار جاه طلب است ؛ به طوری که برای رسیدن به پول و موقعیّت عالی از انجام هیچ کاری فروگذار نیست و در این راه از ظاهر معقول و مقبول خود، استفاده های زیادی می کند.در نگاه اول شهاب فردی قابل اعتماد و پیشتیبان به نظر می رسد، ولی در باطن مقاصد دیگری را دنیال می کند.

 آغاز داستان دعوت کننده ی خوبی  برای خواندن ادامه ی آن نیست.

بخش نخست مقاله :http://www.matneno.com/?p=856

بخش دوم : http://www.matneno.com/?p=1188

بخش سوم :http://www.matneno.com/?p=1422

تو حال بودی بی هرگذشته در هرحال

______________________________________________________

  دکتر سیّد مهدی موسوی در مجموعه شعر” فرشته ها خودکشی کردند ” با شخصیّت های ” زن ” و ” مرد” اشعارش وارائه ی چهره های متنوّع از زن ، به روانکاوی انسان امروز و مشکلات و دغدغه های او در جامعه می پردازد که ریشه ای عمیق و قوی در گذشته ها دارد؛ از این رو تصویری که موسوی از زن ارائه می دهد، تصویر یک زن پست مدرن نیست ، بلکه اغلب تصویر رنج همان زن سنّتی است که باز هم با ” مرد” هویّت ۱ می یابد و گاه در مواردی معدود ، زنی به ظاهرمدرن و با ابزار زندگی جدید که در کوششی بی نتیجه سعی می کند بیشتر ” گیرنده ” باشد تا ” دهنده ” ! او تفکّری عمیق نداردو اسیر قشرهاست یا اگر صاحب اندیشه باشد و در پی اثبات ” هویّت ” خود به عنوان یک انسان و نه جنسی به نام ” زن ” ، اغلب با جبر ناشی از اندیشه ی مردسالارانه روبرو می شود و متاسّفانه در واقع این هویّت جنسی زن است که جایگاه او را تعیین می کند .

حالا به جرم بودنمان اعتراف کن

امشب میان من وَ خودت اختلاف کن

مشقی شبیه دلزدگی را ورق بزن

از هر نگاه و بوسه ، دلم را تو صاف کن

عنوان مقاله :

واژه ها به شفّافی بلور

گذری و نظری بر مجموعه داستان گنجشکها نقطه، گنجشک سر خط

_______________________________

گنجشک ها نقطه ، گنجشک سرخط

ظریفه رویین

انتشارات سوره مهر

۱۳۸۹ ش

__________________________________

«گنجشکها نقطه،گنجشک سر خط» نهمین اثر ظریفه رویین است . این کتاب در سال ۱۳۸۹ش، ازسوی انتشارات سوره مهر به چاپ رسیده و شامل پانزده داستان کوتاه با عناوین: گنجشک‌ها نقطه  گنجشک سر خط، اطلسی‌ها، لحظه‌های سوخته، بیست و چهار تا پله…، یکی از همین روزها، بگذار همه چیز خراب شود، باد که بیاد، ماهی تنگ بلور، مثل همه بچه‌ها، آخرین سه شنبه، خاکسپاری، برای زنده ماندن، رد پایی بر ساحل، فصل تازه و از آن همه دیروز است.

    داستان های این مجموعه ویژگی های مشترک فراوانی دارندکه مهم ترین آنها، فضای  حاکم بر داستان هااست؛ منظورم همان جزئیات و عناصر فراگیری است که در تمام داستان های این مجموعه حس می شود، مثل: لحن، توصیف، صحنه، گفت و گو، تم و …. گویی تمام داستان ها در یک جهان اتّفاق می افتند .

اسفند هر سال فراخوان جایزه ی ادبی لیراو منتشر می شود وداستان های کوتاه وشعر های سپید نوشته شده در سالی که به پایان می رسد، داوری می شوند .

دهمین نشست «عصر روشن»، با موضوع طنز، پنجشنبه ۱۲ اسفندماه جاری برگزار می‌شود.

در این نشست که به‌عنوان آخرین نشست از سلسله نشست‌های فرهنگی «عصر روشن» در سال ۱۳۸۹ و با حضور طنزپردازان کشور برگزار خواهد شد، جواد مجابی و شهرام شکیبا به‌همراه علیرضا بهرامی ـ دبیر نشست‌ها  ـ  در میزگردی، به بررسی “طنز در ادبیّات ایران” خواهند پرداخت.

 عنوان مقاله :

بحران هویّت هنگام عبوراز تاریکی درداستان «تابستان پیش ازتاریکی» اثردوریس لسینگ

کتاب «تابستان پیش از تاریکی» نوشته ی دوریس لسینگ (برنده نوبل ادبیات ۲۰۰۷) روایت گر سفر درونی قهرمان داستان، کیت براون، به منظور شناخت خود و شکل گیری هویتی زنانه از خویشتن است. در پیمودن مسیر این سفر، کیت براون می آموزد که در برابرفرهنگ مرد سالار حاکم بر جامعه و نقش های کلیشه ای یک زن ایستادگی کند تا بتواند خود و جایگاهش را در خانواده و جامعه پیدا کند. همانطور که از نام داستان پیداست، تابستان نقطه ی آغازین سفر ماجراجویانه کیت براون به دنیای خویش است و در واقع «تابستان» سمبل رویاهایی است که به کامیابی دست می یابند. داستان از همین نقطه آغاز می شود؛ درست زمانیکه کیت براون، همسر یک متخصص اعصاب و روان و مادر چهار فرزند جوان پس از سی و پنج سال زندگی مشترک به فرصت طلایی دست می یابد تا در سازمان جهانی تغذیه برای اجرای کنفرانس بین المللی به عنوان مترجم همزمان حضور یابد.

مرا به آلزایمری که این روزها گرفته ام ببخش

لبخندت را به جا نمی آورم

مسکّن ها /  از همیشه هشیارترم می کنند

به جا نمی آورم