سرمۀ ازلی..!

خدا تو را به تماشای عشق خلقت داد

و شعر را به ردیف نگاهت عادت داد

نشاند شعلۀ شوقت به بال پروانه

به بال سوخته ام هم مجال و نوبت داد

به سرمۀ ازلی نرگسانت آذین بست

سپس به موی ظریفت به ناز حالت داد

ما راهی سفر به جانب هیییچ کجا نبودیم

آن گاه که جهان را از درونِ خطی عمود و لغزنده

متولد شدیم.

از همان ابتدای راه هم می دانستیم

که آوازِ بازگشتمان را پیش از

سرـ زدنِ هزار باره ی خورشید

سر داده بودند.

ما خود  ـ فریب خوردگانیم که جهان را

به مغز خویش دوّار کردیم

مجموعه‌ی شعر «درخت‌ها به خانه‌ی بخت می روند» سروده‌ی شهرام پوررستم، به چاپ دوم رسید. در این مجموعه که ۷۸ شعر سپید شاعر گردآوری شده، عمده مضمون اشعار او را طبیعت شهری و روستایی، شعرهای عاشقانه و اجتماعی در بر می‌گیرد. «ده‌کده، هیبنوتیزم، جهیزیه، مذکر غایب، گرگ و میش، پارتی، چله‌ی بزرگ، شاه‌بلوط، سرباز صفر،  گزاره‌های مسخره، مالالان، گارسیا، شیزوفری، ارث و میراث، تایم‌اوت، اخمو و مناقصه» از جمله عناوین شعرهای مجموعه‌ی «درخت‌ها به خانه‌ی بخت می‌روند»‌ می‌باشد. این کتاب در ۸۴ صفحه به بهای ۳۰۰۰ تومان توسط انتشارات فرهنگ ایلیای رشت به بازار کتاب عرضه شده است.

عنوان مقاله :

نقدی بر نیمایی سرایی ” کورش آقامجیدی” در مجموعۀ ” این جا کنار نام بلیغ تو” و نیمایی های اخیرش

____________________________________

کورش آقا مجیدی، از شاعران این سال های غزل و نیمایی ست که در مجموعۀ چاپ شده اش با عنوان ” این جا کنار نام بلیغ تو” به سال ۱۳۸۱ توسط انتشارات گویه ، پاره ای از شعرهای خود را به چاپ رسانده است. مجموعۀ مذکور متشکل است از نیمایی ، غزل و چند دوبیتی به زبان محاوره که سهم نیمایی در آن بیش تر از بقیه است.

البته، قصد نوشتار حاضر، نقد کل کتاب کورش نیست. چه ، من وی را این بار در میدان نیمایی سرایی ارزیابی خواهم کرد که اعتقاد دارم مرد این میدان و کشاکش است و قابلیت و توانایی سرایش اش در این وادی محرز و رساتر از سایر وادی ها!

البته، چون بیش تر اشعار سروده شده در مجموعۀ مذکور در سال های دهۀ هفتاد اتفاق افتاده است ، در این نقدواره ، چند نیمایی از ایشان که در چند سال اخیرتر سروده شده است هم به نیمایی های کتاب ضمیمه گشته و در مجموع مورد تحلیل و ارزیابی قرار می گیرد.

ستیز من تنها با تاریکی است.

و برای ستیز با تاریکی

شمشیر به روی تاریکی نمی کشم؛

فانوس می افروزم.

– زرتشت؟

در این نگینه، راوی از دیالوگ/ محاوره دو نفره به مونولوگ درونی روی می آورد.

مونولوگ درونی

خلاصه. باخود فکر کردن طبیعی است؛ ولی باخود حرف زدن شاید غیرعادی باشد. در ادبیات هر دو اینها در ظرف ۲ ـ ۳ هزار سال گذشته به کار رفته اند. حرف زدن یک انسان میتواند باخود، یک سویه، یا با دیگران باشد. هر کدام از این رفتارها نام ویژه خود را دارد. در زبانهاهای غربی مونولوگ را برای تک گویی، سخنرانی را برای یکسویه گویی و محاوره را برای تعامل کلامی با دیگران مقوله بندی کرده اند. تک گویی میتواند گفتاری یا نوشتاری باشد. در هر دو صورت راوی متکلم واحد است. ادبیات، هنری کلامی است که هفت ژانر/ نوع مختلف را در بر می گیرد: شعر، نمایش، داستان، فیلم، رسانه های سمعی/ بصری، خطابه، ارتباط گیری مجازی. در شعر معمولن مخاطب راوی، خواننده است. در نمایش راوی میتواند با حضار یا با شخصیتی غایب حرف بزند. داستان میتواند تحریر گفتار /فکر شخصیتها، شامل خود راوی، باشد. فیلم تصویر فکر یا رویداد است. خطابه به سخنرانی، موعظه/ روضه خوانی، نطق تقسیم شده. در این نوع بیان کلامی حضار ساکت/ صامت اند؛ می تواند برخط در زمان واقعی باشد یا در گذشته باشد. نوعی خطابه عوامانه پرده داری، نقالی، بخش هایی از تعزیه است. در این نوع روایت، راوی باکمک ابزار بصری/ نقاشی، حرکات بدنی – بویژه در شاهنامه خوانی – تخیل حضار، اطلاع قبلی حضار از داستان روایت را یک سویه، بدون مشارکت مخاطبان – اجرا می کند. ارتباط گیری مجازی خود به پالتاک شامل تک گویی یا پانل/ گروهی، بلاگ فردی/ هئیتی، گپ/ چت دو یا چند نفره در مکانهای گوناگون تقسیم می شود. در این جستار رئوس تک گویی و کاربرد آن در ادبیات واشکافی می شود.

*

مونولوگ monolog واژه یونانی به معنای تک گویی/ نویسی، در برابر محاوره با شخص دیگر یا گفتگوی دو طرفه، است.