عنوان مقاله :

مهم ترین ضرورت ها در آموزش و پژوهش پیشرفته ی زبان وادب فارسی

 دکترمحمود صادق زاده،استادیاردانشگاه آزاد اسلامی واحد یزد

  چکیده

شیوه های کنونی آموزش زبان و ادب فارسی ما در سطوح مقدّماتی و آموزش عالی ،‌ چنان که باید و شاید به هدف های متعالی خود دست نمی یابد و با مسایل و مشکلات بسیاری رو به رو است.به رغم بعضی کوشش ها و دگرگونی ها در نظام آموزشی و کتاب های درسی و شیوه های تدریس ، هنوز هم ضرورت برنامه ریزی جدید و تحوّل در ساختار آموزشی کاملاً احساس می شود.

در این نوشتار با توّجه به دیدگاه های صاحب نظران و استادان و تجربیّات نگارنده کوشش می شود ، تا مهم ترین عوامل مؤثّر (باید ها) در تحوّل نظام پیشرفته ی زبان و ادب فارسی بررسی و سپس برای دست یابی به اهداف یاد شده ، پیشنهادهای عملی مطرح شود. نظام آموزشی زبان و ادب فارسی ، باید به تقویّت حواسّ ظاهری ، نیروی حافظه و تخیّل ، روحیّه ی کنجکاوی و پرسشگری ، خلّاقیّت و درک زیبایی ها و مغز آثار ادبی بپردازد و دانش آموزان و دانشجویان را با ارزش های اصیل انسانی آشنا کند و مهارت های چهارگانه ی زبانی، شیوه های پژوهش و پرورش معانی و تفکّر منطقی را متناسب با تحوّلات علمی ، فرهنگی و اقتصادی روز به آنان بیاموزد. بدین منظور راه حلّ های زیر پیشنهاد می شود :

۱ – ایجاد گرایش ها و رشته های تخصّصی در زمینه ی زبان و ادب فارسی در مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد و دکتری … .

۲ – تهیّه ی کتاب های جدید درسی در زمینه ی آموزشی و نگارشی مطابق با ضرورت زمان و علاقه ی مخاطبان.

۳-شروع کردن آموزش زبان و ادب فارسی با نثر و شعر معاصر و سپس متون کهن.

۴-توجّه بسیار ویژه به روش های خواندن و درک و فهم مضامین و مغز آثار ادبی ،‌فن بیان و سخنوری ،‌ مناظره و گفتگو ، قصّه خوانی ،‌ روزنامه نگاری ، گزارش و مقاله نویسی و مطالعه ی شاهکارهای ادبی ، اساطیری و متون حماسی و عرفانی.

۵- برگزاری کلاس های نگارشی و نویسندگی به صورت کارگاهی و … .

واژه های کلیدی  : آموزشِ زبان و ادب فارسی ، ضرورت ها و عوامل مؤثّر، مهارت های زبانی وپژوهشی، گرایش های جدید زبان و ادب فارسی ،‌ ویژگی کتاب های درسی

معشوقه لزوماً              نه زری صحرایی است            نه پری دریایی

« ماه » ی که توی  چشمه فرو رفت و ماده آهویی از آب درآمد؟

                                                                         نیست!

شمشاد سایه پرور * و حرف هایی از این دست

که آدم را گاهی مست و منگ می کند هم           نیست!

در عین حال      نه حلزون است          نه مارماهی

ماه به ماه جیغ می کشد: آخ! مادر!       خون دماغ شدم

گاهی دندانش درد می گیرد         کلیه اش عفونت می کند        گاهی

تورم مثانه!         در ادرارش خون پیدا شده اخیراً             وزن و قافیه کم

                                                                                                        کرده

جام چشمت مست می سازد شراب ناب را 

چشمه لب ها بسی دیوانه سازد آب را 

باغ بی دیوار حسنت ای بلای آسمان 

دزد بی پروا نماید چشم شیخ و شاب را

کتاب «میناهای وحشی»، مجموعه شعر فاطمه محسن زاده، در نود و شش صفحه، از سوی انتشارات بوتیمار منتشر شد. این کتاب شامل هشتاد و پنج شعر کوتاه با درونمایه های اجتماعی و عاشقانه  می شود.

کسانی که تمایل به تهیّه ی کتاب دارند، می توانند به کتاب فروشی های یزد: آگاه ( میدان باهنر )، چشمک ( میدان آزادی ) و نیکو روش مراجعه فرمایند.

علاقمندان به دریافت کتاب در شهرهای دیگر هم می توانند با شماره ی دفتر انتشارات بوتیمار ۶۶۹۰۰۷۴۸ _ ۰۲۱  تماس بگیرند.

سه شعر از این مجموعه برای کودکان سوریه سروده شده است:

یک

خیالت راحت مادرم !

فرشته ها

با مرگ بازی نمی کنند

دو

از تمام دنیا

دنبال پروانه های آبی بودیم

پروانه ها را سوزاندید

علّامۀ دهر 

علّامۀ دهر هم اگر بودم من

فرمانده شهر هم اگر بودم من

الان از من نمانده جز چشمانت

با چشم تو قهر هم اگر بودم من 

غیرت پیرهنت

در باور عشق هم نگنجد سخنت

از پشت شکاف غیرت پیرهنت

فهمیده نشد وسعت بی نامی تو

شاید که خدا بوسه زده از دهنت…!

رؤیاهایت ‌را

در بنفشه ی کوهی پنهان کن

و پاشنه ی کفش های خسته را

کوتاه تر بگیر

سهم ما

حروف خیس تاریخ است!

لطفا  مزاحم  نشوید !

هستی آقامجیدی ( چهارده  ساله )

_____________________________________

      همه چیز خیلی سریع اتفاق افتاد؛ آن قدر سریع که حتی نمی توانم بگویم چه اتفاقی مرا تا دم در این اتاق کشانده است . من نشسته ام روی صندلی یکی مانده به آخر از سمت راست . توی مطب یک دکتر؛ دکتر روانشناس؛ یک خانم دکتر روانشناس .  پدر و مادرم  با  فاصله ی سه صندلی از من نشسته ا ند. نمی توانم بگویـم چیزی که مرا تا  این جا رسانده خودم نبوده ام . شاید اگر این ماجرا را زود تر تمام می کردم الان این  جا نبودم .

     من درست رو به روی میز منشی نشسته ام ؛ زن نسبتا جوانی که هر وقت نگاهش می کنم ، لبخند می زند ؛ لبخندی که بیش تر حس می کنم یک لبخند زورکی است . توی چهره ا ش دقیق می شوم . حس می کنم از چیزی نا راحت است . سرم را می چر خا نم . دوست ندارم به پدر و مادرم نگاه کنم . به در اتاق دکتر نگاه می کنم . بالای در اسمش را نوشته اند : مریم  جاودان . نقطه ی حرف آخر اسمش کمرنگ تر از بقیه ی حرف ها دیده می شود . چشم ها یم را روی دیوار می چر خا نم . سعی دارم خودم را سرگرم کنم . با  همه ی این ها  نمی دانم چرا هنوز هم دوست دارم مبارزه را ادا مه دهم ، اما شاید بهتر باشد که تسلیم شوم؛ به هر حال  این بازی را هم نمی توانم به این را حتی ها  تمام کنم . نباید ترسو و بزدل باشم .

لطفاً روی تصویر کلیک کنید  :