صادق هدایت وهراس ازمرگ(دکترمحمّدصنعتی)/فاطمه محسن زاده |
|
پس چرا باید اسطوره کشی یا اسطوره زدایی کرد ؟
دکتر محمّد صنعتی ، نویسنده ، روان پزشک ، روانکاو و استاد دانشگاه ( متولّد : ۱۳۲۵ ) در پاسخ به این پرسش می گوید : « در بوف کور هدایت به اشیای وازده ، زنگ زده و بی فایده سفره خنزرپنزری تاکید دارد ، یعنی بر اسطوره هایی که دیگر به درد زندگی امروز نمی خورند و باید از متن زندگی و فرهنگ بیرون امروز بیرون بروند . آنها را می توان در کتاب ها و موزه ها ثبت و ضبط کرد و برای شناخت جوامع و فرهنگ ها ازآنها استفاده کرد ، ولی زندگی مدرن را دچار خلل و آسیب می کنند ، این باور بنیادمدارانه و سنّتی را باید کنار گذاشت که اگر اسطوره های وازده را به دور ریختیم ، ریشه های خود را از دست می دهیم . انسان گیاه نیست که با ریشه زندگی کند . تاریخ و فرهنگ انسانی را نباید با ریشه گیاه مقایسه کرد . این قیاس خودش نوعی فیکشن و گونه ای اسطوره وازده و نامعقول است .انسان و جامعه انسانی و فرهنگ انسانی پویا و پیشرونده است ، نباید با اسطوره های تغییر ناپذیرجلوی پویایی و پیشرفت را گرفت . هدایت در مقدّمه نیرنگستان به این دو جنبه اسطوره و فولکلورمی پردازد و جنبه های خوب و بد آن را از هم جدا می کند . هدایت اسطوره آفرینی و اسطوره زدایی را همزمان انجام می دهد .
به این ترتیب ما باید بوف کور و دیگر نوشته های هدایت را یک بار دیگر و این بار از منظر تاریخ فرهنگی و اسطوره آفرینی و اسطوره زدایی بخوانیم . »
( ماهنامه فرهنگی ، اجتماعی ، ادبی کارنامه ، ش ۳۴ ، ص ۲۳ ، اردیبهشت ۱۳۸۲)
این نگاه متفاوت و خوانش دوباره را در اثر ارزشمند دکتر محمّد صنعتی ـ صادق هدایت و هراس از مرگ ـ که در ۱۳۸۰ از سوی نشر مرکز منتشر شده ، می توان به تماشا نشست . به گفته ی جهانگیر هدایت : « او راه جدیدی در زندگی و مرگ هدایت گشود و تمام کسانی که در باره ی صادق هدایت می اندیشند و می نویسند یا پژوهش می کنند با واقعیّت های جدیدی روبه رو شدند که از این پس باید وقتی صادق هدایت را مطرح می کنیم ، به آنها هم خیلی جدّی فکر کرد و شاید مقدار قابل توجّهی ازآن چه قبلا گفته و نوشته شده با شک و تردید بسیار زیر ذرّه بین برد . »
( دوماهنامه ادبی شوکران ، ویژه نامه صادق هدایت ، ش ۲۵ ، ص ۱۷ ، دی ۱۳۸۵ )
این کتاب در ۴۳۰ صفحه و در بیست فصل ارائه شده است که برخی از عناوین اصلی آن عبارتند از : آشناسازی با دنیای درونی هدایت و ساخت شکنی روان تحلیلگرانه بوف کور ؛ نظم گاهشمارانه بوف کور ( خلاصه قصّه ) ؛ عشق و مرگ ؛ شوق جاودانگی و…
پشت جلد کتاب ” صادق هدایت و هراس از مرگ ” می خوانیم : ” هدف این بررسی ، نه تنها یک تحلیل روان کاوانه ، بلکه ساخت شکنی یک شاهکار ادبی با دیدی روان تحلیل گرانه است . به این قصد ، بوف کور یک بار دیگر ، با نگاهی متفاوت ، خوانده می شود . نگاهی که به تاریخ فرهنگی ما ، آن گونه که هداست آن را زیسته و در آثارش نقش بسته، و به اسطوره کشی های هدایت توجّه دارد، به این که او ، با آن پیوند و آشنایی درونی عمیقی که با فرهنگ و اسطوره های سرزمینش داشت ، چرا گزلیک اسطوره کشی به دست می گیرد و به جان همه ی اسطوره های وازده و از کار افتاده می افتد .تا سرانجام روشن شود کتابی که بیش ار نیم قرن به عنوان مشوّق خودکشی و مرگ خواهی شناخته شده و شعار مرگ ، مرگ در سراسر آن شنیده می شود و خودکشی نویسنده ی آن نیز گواه همه ی این ها شده ، در واقع منادی هراس از مرگ ، آرزوی جاودانگی و خواست زندگی است . ”
در پایان این کتاب فن واژه های فارسی پیشنهادی در حوزه روانشناسی ، روانکاوی و رشته های دیگر علوم انسانی مربوط ؛ کتابنامه ؛ منابع فارسی ؛ نمایه نام ها و نمایه آورده شده است که کتاب را از هر نظر، تبدیل به اثری گرانسنگ برای علاقمندان صادق هدایت نموده است .
دسته: معرّفی کتاب | نويسنده: admin
|
نظرات بینندگان:
مردآويج گفته:
با درود ، همین مقاله “صادق هدایت و هراس از مرگ “را کجا می توانم دانلود کنم لطفا” راهنمایی نمایید .
admin گفته:
فاطمه محسن زاده : مراجعه شود به کتاب ” صادق هدایت و هراس از مرگ ” ، تالیف دکتر محمد صنعتی ، نشر مرکز
|
|